Massugueto(-di-tijo-toumbanto)
Fumana procumbens
Cistaceae
Nom en français : Fumana à tiges retombantes.
Descripcioun :Aquesto massugueto trachis dins li tepiero seco, li roucaio e de cop que i'a li sablo. Es uno planto di proun lignouso que rebalo au sòu e mounto gaire. Li fueio dounon d'èr à Fumana ericifolia, pamens li pecou di flour soun eici courtet, sènso glando, di proun espès e toumbon un cop li fru madur.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fumana
Famiho : Cistaceae
Ordre : Malvales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 9 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
- Blachiero
- Sablo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Fumana procumbens (Dunal) Gren. & Godr., 1847
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753